De op één na oudste huisarts van Nederland – Paul van der Veen (72) uit de Sarphatistraat in Amsterdam – behoort tot de protestgeneratie. Deze generatie, vaak aangeduid met de meer gangbare term ‘babyboomers’, is geboren tussen 1940 en 1955. Dit is de oudste groep werkenden die nu met pensioen gaat. Zo niet Nico van Hasselt, geboren in 1924. “Dokter Van der Veen belde me onlangs nog op om te vragen wanneer ik ga stoppen”, zegt Nico met een lachje. “Hij wil eindelijk ook wel eens de oudste huisarts van Nederland zijn!”

24 patiënten per dag

Van pensioneren wil Nico helemaal niets weten. Het is onvoorstelbaar, maar de 93-jarige huisarts legt elke dag gemiddeld 8 huisbezoeken af en heeft per jaar bijna 9000(!) patiëntcontacten. Dat is een gemiddelde van 24 patiënten per dag. Ook neemt hij ruim de tijd om via studie bij te blijven. “Vorig jaar 52,5 uur, dus ruim meer dan de 40 uur die de regels voorschrijven”, aldus Nico, die alle statistieken nauwgezet bijhoudt in een rode ordner met de tekst ‘Geef nooit op!’ op de omslag. Het verwijst naar zijn strijd tegen de zorgverzekeraars die hem begin jaren ’90 wilden dwingen om met pensioen te gaan.

Totale toewijding

Hij is de ordner snel even gaan halen in zijn praktijkruimte op de begane grond van de woning in Buitenveldert waar hij samen met zijn vrouw Ineke woont. De wenteltrap is geen belemmering voor de oude huisarts. “Huisarts zijn is een levenswijze. Ik heb praktijk aan huis en ben 24/7 bereikbaar voor mijn patiënten”, zo verklaart hij zijn gigantische aantal patiëntcontacten. “Mijn patiënten gaan voor alles. Dit is totale toewijding. Wil je dat niet als arts, dan had je een ander vak moeten kiezen.”

In de oorlog is hij meerdere malen door het oog van de naald gekropen. De belofte dat hij een dienstbaar beroep zou kiezen als hij de oorlog zou overleven, bepaalt tot op de dag van vandaag zijn onvoorwaardelijke dienstbaarheid aan zijn patiënten. “Van groepspraktijken krijg ik de rillingen”, zegt Nico. “Zeker als er een zogeheten praktijkmanager nodig is! Daar werken geen huisartsen maar eerstelijns gezondheidswerkers.”

Gezinsdokter

Praktijkondersteuners die kleine handelingen van huisartsen overnemen, zoals oren uitspuiten of bloeddruk meten. Het kan er bij Nico niet in. “Ik doe dat allemaal zelf, want ik vraag de patiënt dan meteen ook hoe het ermee gaat. En hoe het met de gezinsleden gaat. Aan 10-minutenconsulten doe ik niet. Ik heb geen klok in mijn behandelkamer. Het bezoek aan de huisarts is een sociaal contact en het heeft voor mij een signalerende werking. Ik ken al mijn patiënten en ben voor velen een gezinsdokter. Veel moeders die hier met hun kinderen komen, heb ik zelf als baby’tje ook in de weegschaal gehad. Ik heb tot nu toe 902 bevallingen gedaan en ik ken al die mensen bij naam!”

Een dienend beroep

De totale toewijding aan zijn patiënten leidt volgens Nico niet tot misbruik. “Ik ken al mijn patiënten, maar andersom is dat ook zo. Ze houden rekening met me. Ik word ’s avonds nauwelijks gebeld. Bij groepspraktijken is dat wel anders, Daar is het contact minder persoonlijk en is het voor patiënten veel eenvoudiger om in de avond of het weekend te bellen. Ook als de aanleiding niet urgent is en best wel kan wachten.”

De vastberadenheid van de oude huisarts heeft wel als consequentie dat hij niet met vakantie gaat. Gezien zijn leeftijd mag Nico geen andere praktijken waarnemen en mogen andere huisartsen hem niet vervangen. “Afgelopen december had ik een acute liesbreuk en ben ik geopereerd. Ik kon vijf dagen niet werken en heb een vervanger moeten inhuren. Dat heeft me veel geld gekost, maar ik doe het voor mijn patiënten. Ik heb uiteindelijk een dienend en geen vérdienend beroep!”