Uit de praktijk

Gezonde voeding in de praktijk

Huisarts Tamara de Weijer (35) lanceerde onlangs de vereniging Arts en Voeding. De vereniging stimuleert artsen om hun patiënten vaker te adviseren over voeding en leefstijl. Daarmee kan soms medicatie worden voorkomen. Naast haar patiënten stimuleert Tamara ook haar collega’s gezond te eten. Want goed voorbeeld doet goed volgen.

Tamara’s interesse in voeding ontstond toen ze na haar zwangerschap de extra kilo’s niet kwijt raakte. “Ik was te zwaar en tobde met vetarme diëten. Ik heb alle dieetpoeders en –pakjes geprobeerd. Het lukte me niet een gezond gewicht te krijgen en vooral te houden. Daarvan gaf ik mezelf de schuld. Ik had niet genoeg discipline, dacht ik. Door er meer over te lezen ben ik anders gaan eten. Vers en onbewerkt eten, dat ik zelf klaarmaak. Veel groenten en vezelrijk voedsel zoals volkoren brood en zilvervliesrijst. Daarmee lukt het me nu al vijf jaar zonder al te veel moeite om op gewicht te blijven.”

Vijf uur voedingsles
Negen jaar lang studeerde Tamara voor huisarts. Daarvan kreeg ze maar zo’n vijf uur voedingsles. “De focus in de opleiding ligt op ziekte en medicatie. Er is nauwelijks aandacht voor voeding. Ongelofelijk als je je bedenkt dat veel ziekten door voeding kunnen worden voorkomen en zelfs genezen,” zegt Tamara. Overgewicht, chronische vermoeidheid, diabetes type 2 en prikkelbare darmsyndroom: het zijn allemaal aandoeningen waarbij voeding een belangrijke rol speelt. Daarom vindt Tamara het belangrijk dat (huis)artsen hun patiënten én de eigen werknemers coachen in een gezonde leefstijl. “Hoe je dat doet, hebben we in onze opleiding niet geleerd. Daarom heb ik met een aantal collega-artsen de vereniging Arts en Voeding opgericht. We zijn nu nog in de eerste fase van de vereniging. De huidige leden hebben een intrinsieke interesse in voeding. Ze zochten alles op eigen houtje uit. Met de vereniging willen we artsen verbinden. Uiteindelijk hoop ik dat dit als een olievlek werkt.”

De juiste benadering
Maar hoe snijd je het onderwerp ‘gezond gewicht’ aan, bij patiënten of bij je collega’s in de praktijk? “Het gaat om de juiste benadering,” zegt Tamara. “Het werkt niet om heel belerend te zeggen: ‘U bent te zwaar en u zou er iets aan moeten doen’. Maar als je vraagt: ‘Heeft u er last van? Zou u het anders willen?’ dan krijg je mensen wel mee. Als mensen klachten hebben, zijn ze vaak bereid te veranderen. Dan kun je gerichte hulp bieden.”

Met haar collega’s in de praktijk praat Tamara veel over voedingsadviezen aan patiënten. Ze helpen elkaar bij het begeleiden van patiënten. “Dat is fantastisch om te zien. Mijn collega’s vinden het ook interessant en belangrijk.” Gezonde voeding stimuleren onder de praktijkmedewerkers gaat met kleine stapjes. “Ik vind het belangrijk dat wij als huisartsen en praktijkondersteuners het goede voorbeeld geven aan patiënten. Het is niet zo dat ik de werknemers verbied om een koekje te eten. Maar ik probeer het eten van gezonde, onbewerkte voeding te stimuleren. Zo maken we regelmatig om de beurt verse soep voor een gezonde lunch. En visites leggen we af op de fiets.”

Santé in de wachtkamer
Tamara wil nog een stapje verder gaan. “Ik ben bijvoorbeeld benieuwd wat er gebeurt als we in de wachtkamer gezondheidstijdschriften neerleggen. Gaan patiënten de Santé lezen? En pakken ze fruit als er een fruitschaal op de balie staat? Dat wil ik wel proberen.”

​​​​​​​Tamara’s uiteindelijke doel is om met goede voeding patiënten van hun medicatie af te helpen. “Dan denk ik bijvoorbeeld aan patiënten die diabetes type 2 hebben ontwikkeld door overgewicht. Of patiënten met een te hoge bloeddruk. Dat is mijn grote droom. Maar ik begin klein. Door het bewustzijn over een gezonde leefstijl te verhogen en er veel over te praten. Als professionals onderling en richting de patiënten. Onze praktijk is al over de streep. Ik hoop dat er snel meer volgen.”

Waar is de gezondheidswinst te behalen?​

Steeds meer medewerkers brengen een groot deel van hun dag zittend door. In Nederland zit een medewerker gemiddeld 45% van zijn werktijd. Overgewicht komt 44% van de medewerkers voor. Hiervan heeft zelfs 10% ernstig overgewicht (obesitas). Ruim 21% van de Nederlandse beroepsbevolking is een excessief drinker*. Het percentage medewerkers in Nederland met een burnout is ruim 12%.

* Excessief drinken wordt gedefinieerd als een weekconsumptie van meer dan twintig glazen
  (mannen)/meer dan viertien glazen (vrouwen) en minstens eens per week zes of meer glazen
​  per dag (mannen)/vier of meer glazen per dag (vrouwen).

“Verschuif de focus van medicatie naar gezonde voeding.”

Tamara de Weijer

Huisarts en oprichter van de vereniging Arts en Voeding.

Heeft u een vraag voor Tamara? Neem contact met ons op.

Mail uw vraag